سند چاپی چیست و ابعاد آن

فرم چاپی چیست و ابعاد آن

دانستنی‌های چاپ
05 . 07 . 02

تحریریه جنگل

تعیین ابعاد و نحوه چیدمان سند چاپی، یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که هر طراحی می‌بایست در فرآیند آماده‌سازی فایل چاپی خود، مد نظر داشته باشد. به همین منظور هنگام طراحی فایل چاپی، بررسی ابعاد سند و مطابقت دادن آن با ابعاد استاندارد بسیار ضروری است.

در همین راستا برای آن که فرم چاپی (سند چاپی) مناسبی تهیه کنید، لازم است اطلاعات خوبی در زمینه‌های مختلف فرآیند چاپ داشته باشید.

با پایبندی به معیارها و استاندارهای مشخص شده جهت تنظیم اسناد چاپی، می‌توان از دور ریزهای بی‌مورد جلوگیری کرده و میزان بهره‌وری را بالا برد. به یاد داشته باشید که کنترل فایل آماده برای چاپ، بدون آشنایی با استانداردها، ابزارها و ماشین‌های مختلفی که در فرایند تولید مورد استفاده قرار می‌گیرند میسر نیست، چرا که طبیعتا با تغییر میزان تیراژ، جنس کاغذهای مصرفی، اندازه فرم چاپی، تعداد صفحات و … معیارهای تهیه اسناد چاپی نیز تغییر خواهند کرد.

در این مقاله قصد داریم به مبحث مهمی در ارتباط با تنظیم فرم چاپی در نرم‌افزارهای گرافیکی بپردازیم.

بیشتر بخوانید: فرم بندی در چاپ چیست

تنظیم فرم چاپی در نرم‌افزارهای گرافیکی

هنگامی که یک طراح گرافیک، اقدام به طراحی فرمی جهت چاپ می‌نماید، می‌بایست محدوده‌های مشخصی را برای این کار در نظر بگیرد. از جمله محدوده‌های موجود در فرم چاپی که مورد توجه طراحان قرار دارد عبارت‌اند از:

بیشتر بخوانید: نکات مهم در طراحی فایل چاپ

  • پایه کار Desktop / Pasteboard:

پایه کار که به میز کار نیز معروف است، سطحی است که کل محدوده کار طراحی را در بر می‌گیرد و تمامی بخش‌ها روی آن قرار دارند. در این حالت باید فرض کنید، مقوایی بزرگ روی میز کار قرار گرفته است که به عنوان پایه کار نام‌گذاری می‌شود.

  • صفحه  Page / Artboard :

صفحه، همان محدوده اصلی طرح است. در ادامه مثال بالا فرض کنید، صفحه کاغذی است که پس از برش و در پایان فرآیند تولید به دست ما می‌رسد.

  • حاشیه برش Bleed :

اگر طرح ما دقیقا در لبه‌های صفحه به پایان برسد، با کوچک‌ترین خطایی در برش، سفیدی‌هایی در اطراف کار دیده خواهد شد. به همین منظور طرح‌ها، تصاویر، رنگ زمینه و به طور کلی هر تصویری یا رنگی که قرار است در لبه‌های صفحه دیده شود را، به اندازه سه میلیمتر تا نیم سانتی متر (متناسب با نوع کار، نوع برش، ابعاد صفحه و…) به بیرون از محدوده صفحه گسترش می‌دهند. در این صورت حتی با وجود خطایی اندک در برش، مشکلی برای طرح ما ایجاد نخواهد شد.

  • لبه برش / محل برش Trim Edge :

لبه برش همان‌طور که از نامش پیداست، محلی است که کاغذ از آن‌جا برش می‌خورد. در فایل مربوط به قالب تیغ، محل برش را دقیقا مشخص می‌کنند اما در فایل چاپی، نباید محل برش مستقیما با یک خط مشخص شود، چرا که در این صورت آن خط چاپ شده و با کوچک‌ترین خطای عدم انطباق، این خط در کار چاپی نهایی باقی خواهد ماند.

  • محدوده اطمینان خطای برش  Safe Edge :

محدوده اطمینان خطای برش، بر خلاف حاشیه برش که در بیرون صفحه در نظر گرفته می‌شود، مربوط به داخل صفحه است و جزیی از محصول نهایی به شمار می‌آید. در این حالت طراح، بسته به نوع کار، ابعاد طرح، کیفیت کاغذ و کیفیت چاپ، محدوده‌ای را مشخص می‌کند تا در صورتی که هنگام برش خطایی روی دهد، موجب از بین رفتن کار و باطله شدن آن نشود. به همین دلیل در این محدوده استفاده از لوگو، اطلاعات مهم و به‌کارگیری تصاویر غیرقابل بریده شدن مجاز نیست..

  • محدوده موثر  Live Area :

بخش داخلی محدوده اطمینان خطای برش محدوده مؤثر طرح نام دارد، که برای طراح بیشترین کارایی را دارد.

  • مارژین Margin :

به‌طور معمول طراحان داخل صفحه محدوده‌ای به نام مارژین در نظر می‌گیرند، که به عبارتی حاشیه صفحه نامیده می‌شود. استفاده از متن و نوشته‌های ریز در این محدوده جایز نیست. اما امکان درج نوشته‌های درشت و شرح عکس، تا جایی که وارد محدوده اطمینان خطای برش نشود وجود دارد. Margin از نظر زیبایی شناسی صفحه، اهمیت بسزایی دارد.

  • محل شناسنامه فایل Slug:

امروزه این اصطلاح برای بخشی خارج از محدوده چاپ استفاده می‌شود، که محلی برای ثبت اطلاعات راهنما در مراحل مختلف طراحی و تولید است، و به نوعی شناسنامه کار به شمار می‌آید.

  • ستون های متن Columns :

ستون متن از سطرهایی ایجاد می‌شود که به‌طور منظم زیر یکدیگر قرار دارند. عرض ستون و اندازه فونت، ارتباطی مستقیم با هم دارند. بدین معنا که هرچه ستون باریک‌تر باشد، اندازه حروف کوچک‌تر می‌شود. در  یک صفحه ممکن است فقط یک ستون و یا گاها تعداد زیادی ستون وجود داشته باشد. به طور کلی عرض ستون‌ها متناسب با هویت محصول، اندازه صفحات و عوامل دیگر و براساس اصول صفحه آرایی مشخص می‌شود.

بیشتر بخوانید: صفحه آرایی کتاب چیست

  • فاصله ستون‌ها Gutter :

بین هر دو ستون متن، فضایی خالی وجود دارد که عرض آن بر اساس عرض ستون، اندازه حروف و در نظر گرفتن اصول صفحه آرایی انتخاب می‌شود.

بیشتر بخوانید: اصول صفحه آرایی چیست

طراحی فایل چاپی در چاپخانه جنگل

از آن‌جا که طراحی فایل و فرم چاپی، از جمله مهم‌ترین اقدامات قبل از چاپ هرگونه سفارشی است، چاپخانه جنگل تلاش کرده تا با گرد هم آوردن متخصصین این حوزه، عملیات طراحی فایل چاپی را بر عهده بگیرد. به همین دلیل، مشتریان قادرند تمامی پروسه چاپ از طراحی فرم چاپ تا چاپ و بسته‌بندی را، زیر نظر متخصصین چاپخانه انجام داده و از نظارت صد در صدی کارشناسان ما اطمینان داشته باشند.

برای کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید با شماره‌های مندرج در بخش درباره ما تماس حاصل نمایید.

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مشاوره رایگان

مشاوره چاپ و طراحی

برای دریافت مشاوره رایگان خدمات چاپ و طراحی، شماره تلفن همراه خود را وارد کنید. کارشناسان چاپخانه انتشارات جنگل در اولین فرصت با شما تماس می‌گیرند.