چاپ طلاکوب یا چاپ داغی یکی از انواع روشهای چاپ است. در این فرآیند، ورقهای خاصی با روشهای مختلف، در قالب طراحی شده روی جلد کتاب یا صفحات نوشتار قرار میگیرند. طلاکوب کمک میکند که محصول چاپ شده ساختاری متمایز و جذاب داشته باشد.
از چاپ طلاکوب برای چشمنوازتر شدن سررسید، دفتر، تقویم و ... استفاده میشود.
اما انواع روشهای چاپ طلاکوب چیست و چطور میتواند محصول ما را متفاوتتر نشان دهد؟ برای پیدا کردن پاسخ این سوالات همراه ما باشید.
چاپ طلاکوب چیست؟
چاپ طلاکوب، نوعی چاپ داغی به شیوه لترپرس است. طلاکوب برخلاف اسم آن، تنها محدود به رنگ طلایی نیست بلکه در رنگهای متفاوتی مانند: طلایی، نقرهای، آبی، قرمز و … به دو روش دستی و ماشینی انجام میشود.
از آنجایی که در گذشته از ورق طلا به منظور طراحی چاپ طلاکوب روی انواع جلد گالینگور و … استفاده میشد؛ به آن فویل استمپ هم میگویند. البته امـروزه استفاده از انـواع فویلهای متالایز یا پیگمنتی که میتواننـد رنگهای طلایـی، نقـرهای، مسی و یا سایههای صدفی، رنگینکمانی و … را ایجاد کند؛ بسیار مرسوم است.
فرآیند چاپ طلاکوب
چاپ طلاکوب عموما روی سطوحی مانند: چوب، چرم، پارچه، پلاستیک و … انجام میشود. در این نوع چاپ کلیشههای ۵/۱ تا ۳ میلیمتری مورد استفاده قرار میگیرد و رنگ و ساختار طراحی شده با کمک حرارت یا فشار روی سطح تعیینشده چاپ میشود.
انواع طلاکوب
چاپ طلاکوب بر اساس نیاز مشتری، نوع دستگاهها و سطح بودجه به شیوههای مختلفی انجام میشود که در این بخش به بررسی آنها میپردازیم.
انواع چاپ طلاکوب بر اساس سیستم و عملکرد
در حال حاضر چاپ طلاکوب چند رنگ، بهصورت in line رایج است که با استفاده از دو سیستم flat bed )تخت) یاrotary (دوار) در ماشین قرار میگیرد.
از سیستم دوار یا روتاری برای چاپ در تیراژ بالا استفاده میشود هر چند کیفیت نورد آن چندان خوب نیست.
از طرف دیگر استفاده از سیستم flat-bed مقرون بهصرفه بوده و از آن میتوان برای چاپهای on-demand استفاده کرد.
از نظر سرعت نیز میتوان روی ماشینهای flat-bed حساب ویژهای باز کرد. چرا که سرعت این سیستمها ۱۲۰ متر بر دقیقه بوده در حالیکه سرعت سیستمهای روتاری حدود ۳۵ تا ۴۵ متر بر دقیقه است. این اختلاف به دلیل زمان توقف در ماشینهای روتاری است تا عملیات الصاق بهصورت کامل انجام شود.
انواع چاپ طلاکوب بر اساس نحوه الصاق
چاپ طلاکوب به دو روش سرد و گرم نیز انجام میشود:
طلاکوب سرد
در چاپ طلاکوب سرد، چاپی که روی سطح ایجاد میشود، برجستگی ندارد و مشابه با چاپ افست انجام میشود. نکته قابل توجه در روش چاپ طلاکوب سرد این است که، از این روش نمیتوان برای سطوح بدون پوشش استفاده کرد.
چراکه چسب فویل توسط بستر مورد نظر جذب میشود. برای حل این مشکل میتوان یک لایه پوشش اولیه (primer) روی آن سطح قرار داد. با این وجود، این روش فقط در برخی موارد، استفاده میشود.
این روش برای چاپ طرحهای عالی و باکیفیت مناسب نبوده و تنها مزیت آن نسبت به روش چاپ طلاکوب گرم، هزینههای پایینتر آن تا میزان ۵۰ درصد است.
طلاکوب گرم
در چاپ طلاکوب گرم یا حرارتی، ابتدا طرح انتخابی روی کلیشه پیاده شده و با اعمال فشار و حرارت از طریق کلیشه، طرح مورد نظر روی سطوح اعمال میگردد. بنابراین طراحی دقیق این کلیشه و مطابقت آن با طرح سفارش داده شده از اهمیت بالایی برخوردار است. با استفاده از این روش میتوان کارهایی با تیراژ بالا تولید کرد.
روش طلاکوب گرم (طلاکوب حرارتی) از لحاظ بصری بسیار جذاب بوده و زیبایی خاصی به محصول نهایی شما میبخشد. همچنین میتوان از این روش برای طراحیهای خاص، ایجاد لبههای تیز و متمایز با طراحی دقیق و باکیفیت استفاده کرد.
مواد و ابزار مورد نیاز برای چاپ طلاکوب
در چاپ طلاکوب از مواد و ابزارهای متفاوتی استفاده میشود که در این بخش به بررسی هر یک از آنها میپردازیم:
ورقهای متالایز: این ورقها از مهمترین ملزومات چاپ طلاکوب هستند. به شکل معمول طول هر رول طلاکوب ۲۰۰۰ یا ۲۴۰۰۰ متر و عرض آن ۷۵ یا ۶۵ سانتیمتر است. امروزه با توجه به نیاز گسترده بازار به استفاده از این نوع چاپ، انواع ورق متالایز دارای هولوگرام و طرحدار نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
کلیشه: از قالب یا کلیشه برای انتقال و پرس طرح فایل طلاکوب روی قطعات استفاده میشود. در ساخت کلیشه، استیل و فولاد ضد زنگ به کار میرود. با توجه به فشاری که برای چاپ طلاکوب به کلیشه وارد میشود، استفاده از عنصر مقاوم در ساختار آن مهم است. به طور معمول ضخامت یک کلیشه مقاوم باید حدود سه میلیمتر باشد تا هم استفاده از آن راحت باشد و از طرف دیگر تحت فشار زیاد نشکند.
دستگاههای پیشرفته: در طراحی و پیاده کردن چاپ طلاکوب، استفاده از دستگاههای بهروز در کنار کارشناسان حرفهای بسیار ضروری است. از جمله دستگاههای دخیل در چاپ طلاکوب میتوان به دستگاه چاپ طلاکوب پنوماتیکی و هیدرولیکی و … اشاره کرد.
کاربردهای چاپ طلاکوب
از چاپ طلاکوب میتوان در طراحی و ایجاد ساختاری متمایز در انواع هدایای تبلیغاتی مثل: جعبه، تقویم، سررسید و … استفاده کرد.
از طرف دیگر چاپ طلاکوب را میتوان روی انواع چرم و مقوا نیز پیاده کرد. بنابراین میتوان این نوع چاپ را برای ایجاد جذابیت بصری در بسیاری از کاورهای cd سازمانی، بروشورها و … مورد استفاده قرار داد.
مزایا و معایب طلاکوب
از جمله مزایای چاپ طلاکوب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ایجاد ساختار زیبا وارزشمند در محصول نهایی؛
طراحی متنوع و متمایز نسبت به سایر محصولات مشابه؛
ماندگاری بیشتر و کیفیت بالاتر؛
اما چاپ طلاکوب هم معایب خودش را دارد، از جمله:
هزینه این نوع چاپ بالاتر از سایر محصولات است هرچند باتوجه به نتیجه نهایی، مقرون بهصرفه است.
طراحی و اجرای چاپ طلاکوب نیاز به دقت بالایی دارد؛ بنابراین ممکن است فرآیند تولید طولانیتر بشود.
موارد تاثیرگذار در هزینه چاپ طلاکوب
نوع طلاکوب (سرد یا گرم)، جنس مواد استفاده شده، مدل دستگاه و … از جمله مواردی هستند که در هزینه محصول نهایی تاثیر میگذارند.
نکات مهم برای سفارش چاپ طلاکوب
بهتر است قبل از سفارش چاپ طلاکوب به موارد زیر دقت کنید:
از آنجایی که پیادهسازی و چاپ، فرآیندی زمانبر است؛ زمان کافی را برای آمادهسازی محصول در نظر بگیرید.
ابعاد طرح را متناسب با ابعاد بستر چاپ (کیف تبلیغاتی، سالنامه، کارتی ویزیت و…) انتخاب کنید.
در این مقاله چاپخانه جنگل به بررسی روند چاپ طلاکوب پرداختیم با طلاکوب سرد و گرم آشنا شدیم و در نهایت به مزایا و معایب این روش بهعنوان راهی برای ایجاد تمایز و چشمنوازی در محصول نهایی پرداختیم.
نظرات کاربران