در هفتمین روز از برگزاری سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نشست مشترکی با حضور نمایندگان تشکل‌های چاپ و نشر جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عراق، قطر و عمان برگزار شد؛ این نشست یک بار دیگر، نقش نمایشگاه کتاب تهران را به‌عنوان بستری مهم و مؤثر در راستای دیپلماسی فرهنگی و توسعه روابط منطقه‌ای به تصویر کشید.
این گردهمایی در روز سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ با حضور نفراتی از مسئولان فرهنگی، فعالان صنعت چاپ و نشر و نمایندگان نهادهای صنفی کشورهای یاد شده، در محل برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد. تمرکز و هدف اصلی این نشست، بررسی راهکارهای توسعه همکاری‌های فرهنگی، به‌ویژه در زمینه چاپ، نشر، ترجمه و توزیع کتاب بود.
نشست مشترک ایران، عراق، قطر و عمان در نمایشگاه کتاب تهران؛ گامی نو در مسیر دیپلماسی فرهنگی منطقه
نمایشگاه کتاب؛ سکویی برای تعاملات منطقه‌ای و جهانی
نقش نمایشگاه کتاب تهران همواره نقشی فراتر از یک رویداد فرهنگی صرف بوده است. در این نمایشگاه، با گرد هم آمدن ناشران، نویسندگان، مولفان، مترجمان و فعالان صنعت نشر از کشورهای مختلف، فرصتی بسیار مناسب و خوب را برای گفت‌وگو، هم‌افزایی و بسترسازی و همکاری‌های پایدار ایجاد می‌شود.
در نشست اخیر نیز، تاکید و تمرکز بر این موضوع و میزان اهمیت و تاثیرگزاری این فضا به‌عنوان ابزاری برای همکاری‌های فرهنگی در منطقه بود. نمایندگان کشورهای حاضر، سعی داشتند با اشاره و بیان وجوه مشترک در مسائل تاریخی، دینی و زبانی میان ایران، عراق، قطر و عمان، از صنعت نشر به‌عنوان ابزاری موثر و کاربردی برای ایجاد استحکام در روابط فرهنگی و تقویت تعامل بین مردم کشورها یاد کنند.
بررسی ظرفیت‌های ایران در صنعت چاپ و نشر
موضوعی که می‌توان با اطمینان از آن به‌عنوان محور اصلی این برنامه یاد کرد، معرفی ظرفیت‌های فنی و محتوایی صنعت چاپ و نشر در ایران است.
کشور ما با بهره‌مندی از زیرساخت‌های گسترده صنعتی، در اختیار داشتن فناوری روز چاپ، وجود نیروی انسانی متخصص و ماهر و همچنین سابقه‌ای دیرینه در تولید محتوای فرهنگی و مذهبی، به خوبی می‌تواند به‌عنوان یکی از قطب‌های موفق صنعت نشر در منطقه و جهان اسلام شناخته شود.
وجود چاپخانه‌های پیشرفته، از جمله چاپخانه انتشارات جنگل، نمونه خوبی از توان فنی بالای کشور ایران در زمینه چاپ و تولید محتوای مکتوب به شمار می‌روند. این مجموعه‌ها با استفاده از ماشین‌آلات به‌روز و پیشرفته، رعایت استانداردهای بین‌المللی و بهره‌گیری از نیروهای ماهر، آماده همکاری با ناشران منطقه‌ای در راستای تولید مشترک و ارائه خدمات چاپی باکیفیت هستند.
همکاری‌های چند جانبه؛ راهکاری برای توسعه صادرات فرهنگی
در این نشست، حاضرین به بررسی فرصت‌های تازه‌ای که برای همکاری‌های چند جانبه وجود دارد پرداختند. ترجمه به زبان‌های مختلف و چاپ مشترک آثار ادبی و آموزشی، تبادل تجربیات در حوزه نشر دیجیتال و حضور در نمایشگاه‌های کتاب منطقه‌ای، از دیگر موضوعاتی بود که مورد توجه قرار گرفت.
باید توجه داشت که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، در سال‌های اخیر با رشد تقاضای محتوای فرهنگی و آموزشی مواجه بوده‌اند. در این میان، ایران می‌تواند با ارائه محتوای ممتاز، پر بار و قابل رقابت، نقش مهمی در تأمین نیازهای فرهنگی این کشورها ایفا کند. حضور در بازار کتاب این کشورها نه‌تنها از نظر اقتصادی قابل توجه است، بلکه نقش پررنگی در تقویت تعاملات فرهنگی و نزدیکی ملت‌ها دارد.
نقش چاپخانه‌های ایرانی در تحقق همکاری‌های منطقه‌ای
چاپخانه‌های معتبر ایرانی، به‌ویژه مجموعه‌هایی مانند چاپخانه انتشارات جنگل، می‌توانند نقشی کلیدی در اجرا و موفقیت این همکاری‌ها داشته باشند. این مجموعه‌های صنعتی و فرهنگی، با داشتن آمادگی کامل برای ارائه خدمات چاپی به زبان‌های مختلف و در تیراژهای متنوع، می‌توانند شرکای قابل اتکایی برای ناشران منطقه محسوب شوند.
چاپخانه جنگل با سال‌ها تجربه در چاپ کتاب‌های آموزشی، دانشگاهی، عمومی و تخصصی، به‌خوبی نشان داده که توانایی پاسخ‌گویی به نیازهای متنوع ناشران داخلی و خارجی را دارد. همکاری با کشورهای منطقه می‌تواند زمینه‌ساز ارتقای جایگاه این چاپخانه‌ها در بازارهای بین‌المللی نیز باشد.
جمع‌بندی؛ آینده‌ای روشن برای نشر منطقه‌ای
نشست مشترک تشکل‌های نشر ایران و کشورهای منطقه در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نقطه عطفی در مسیر گسترش همکاری‌های فرهنگی و چاپی میان کشورهای هم‌زبان و هم‌فرهنگ بود. بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود و ایجاد ساختارهای پایدار برای همکاری‌های منطقه‌ای، آینده‌ای روشن برای صنعت نشر و صادرات فرهنگی ایران را به تصویر می‌کشد.
نمایشگاه کتاب تهران، بار دیگر ثابت کرد که فراتر از یک رویداد نمایشگاهی، می‌تواند به بستری مناسب برای نزدیکی ملت‌ها و تعامل سازنده فرهنگی در منطقه بدل شود.
نظرات کاربران