چگونه رمان چاپ کنیم؛ صفر تا صد مراحل چاپ رمان

نگارش و ارائه فایل تایپ شده رمان

مرحله اول، نگارش رمان است؛ بخشی که باید ایده اولیه را پرورش دهید و بعد بر اساس پلات یا چهارچوبی که طراحی کرده‌اید، داستان خود را بنویسید. نگران گذشت زمان نباشید و داستان را با هدف ارائه یک قصه جذاب، پیش ببرید.

پس از آن چند مرتبه فایل را ویرایش کنید تا غلط تایپی و در صورت امکان ایراد دستور زبان فارسی نداشته باشد.

نسخه نهایی را برای چند دوست کتاب‌خوان بفرستید و نظرشان را جویا شوید؛ دقت کنید که این افراد نظرات صادقانه خود را بیان کنند و البته آشنا به مبانی ژانر کتاب شما باشند. بعد از آن با توجه به نظرات و انتقادات، می‌توانید نسخه نهایی را اصلاح و جهت عقد قرارداد با ناشر صحبت کنید.

بسیاری از ناشران معمولا ساز و کار مشخصی برای بررسی و پذیرش اثر دارند و می‌توانند با مطالعه چند فصل ابتدایی، داستان را به شکل کامل ارزیابی کنند.

 ویراستاری کتاب رمان و ویرایش نهایی

در این بخش داستان شما در اختیار یک ویراستار حرفه‌ای قرار می‌گیرد. هر متن، به دو صورت زبانی، فنی و گاهی محتوایی ویرایش می‌شود.

ویراستارهای رمان و داستان، گاهی پیشنهاداتی برای بهتر شدن داستان به نویسنده‌ها می‌دهند. پذیرای این ایده‌های تازه باشید و به آن‌ها فکر کنید. گاهی یک ایده کوچک می‌تواند یک ماجرای ساده را به اثری شگفت‌انگیز تبدیل کند.

در ویرایش فنی و زبانی کتاب از نظر علائم نگارشی، دستورات زبانی و… بررسی شده و سپس وارد فرآیند صفحه‌آرایی می‌شود.

صفحه‌آرایی کتاب رمان

صفحه‌آرایی به معنای انتخاب قالبی زیبا و چشم‌نواز برای نشان دادن مفاهیم و مطالب کتاب است. به شکلی که خواننده از مطالعه کتاب خسته نشود، انتقال مفهوم به بهترین شکل انجام شود و تصاویر هم‌راستا با محتوای صفحه و به شکلی صحیح و دقیق دیده شوند.

در واقع طراحی صفحات کتاب استانداردهای مختلفی دارد که در فرآیند صفحه‌آرایی تمام این موارد مورد توجه قرار می‌گیرد. نکاتی مانند: حاشیه صفحه و فاصله کلمات از یکدیگر، جایگاه طراحی هدر یا تیتر صفحه، انتخاب فونت استاندارد و …

دریافت شابک و فیپا برای کتاب رمان

هر کتاب باید قبل از ورود به بازار، مراحل دریافت مجوز و ثبت در کتابخانه را طی کند.

اولین مرحله دریافت کد شابک است، شابک مخفف عبارت “شماره بین‌المللی استاندارد کتاب” است. این کد سیزده رقمی در واقع نشان می‌دهد که کتاب شما در کدام منطقه جغرافیایی، با چه زبانی نوشته شده و توسط کدام انتشارات و در چه ژانری تالیف و چاپ شده است.

با شابک یا isbn می‌توانید فرآیند انتشار کتاب در آمازون یا سایر نشرهای خارج از کشور را آسان‌تر طی کنید.

مجوز بعدی برای چاپ رمان، فیپا نام دارد که مخفف عبارت “فهرست‌نویسی پیش از انتشار” است و در واقع شناسنامه اثر شماست.

در شناسه فیپا اطلاعاتی مثل سال چاپ اثر، نام نویسنده یا مترجم به همراه تاریخ تولد یا فوت هر یک، نام نشر و … سایر موارد نوشته می‌شود. به این ترتیب اسم نویسنده و ناشر به‌عنوان مالک مادی و معنوی اثر در کتابخانه ملی نوشته شده و حقوق اثر برای طرفین حفظ می‌شود.

دریافت مجوز چاپ رمان از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

کتاب در مرحله آخر باید مجوز چاپ از وزارت ارشاد را دریافت کند. در این مرحله ناشر و نویسنده موظف هستند بعد از پرکردن فرم‌های مربوطه، فایل کتاب در قالب pdf را به همراه مجوزهای فیپا و شابک به وزارتخانه ارسال کنند.

در این بخش، کتاب توسط افراد منتخب وزارت ارشاد، مورد بررسی قرار می‌گیرد تا از نظر محتوا و ساختار مغایر با قوانین جمهوری اسلامی و چهارچوب‌های عرفی، سیاسی، مذهبی و فرهنگی ایران نباشد.

بررسی اثر در این بخش ممکن است تا چند ماه طول بکشد. این موضوع به حجم کتاب، نشر و … دارد.

بیشتر بخوانید: مجوز نشر الکترونیک چیست

طراحی جلد رمان

گرافیست‌ها با توجه به مضمون کتاب، عرف و چهارچوب‌‌ها و قوانین ارشاد، جلد را طراحی می‌کنند.

رنگ‌های به کار رفته در جلد و تصاویر، اولین قدم برای جذب مخاطب هستند بنابراین توجه به جزییات در طراحی آن اهمیت بالایی دارد.

به خاطر داشته باشید کتابی که بتواند با طرح جلد خود، کنجکاوی مخاطب را برانگیزد و او را برای دانستن قصه پشت تصویر تشنه کند؛ قطعا در بازار و جذب مخاطب موفق‌تر است.

هنگام طراحی جلد کتاب باید به نوع جلد نیز دقت کرد؛ ممکن است طرح انتخابی شما برای چاپ روی نوع خاصی از جلد، کاغذ یا قطع مناسب نباشد. به همین دلیل است که طراحی جلد یکی از آخرین مراحل چاپ کتاب است چرا که تصمیم‌گیری‌های لازم راجع به سایز کتاب و سایر موارد قبلا صورت گرفته است.

چاپ و صحافی کتاب رمان

برای ایجاد حس مثبت در مخاطب نیاز است به مواردی مانند: کیفیت صحافی، چاپ، ترکیب رنگ‌ها و شفافیت آن‌ها، جنس کاغذ استفاده شده، برش درست و اصولی کاغذ و … توجه شود.

در مرحله چاپ با توجه به درخواست ناشر، می‌توان از کاغذهای مختلفی استفاده کرد.

قطع کتاب نیز در همین مرحله مشخص می‌شود. استفاده از جلد سخت یا اصطلاحا هارد کاور، انواع جلد شومیز و … اگر متناسب با ابعاد و محتوای کتاب انجام شود؛ می‌تواند جذابیت محصول نهایی را چند برابر کند.

چنانچه روند صحافی کتاب نیز تخصصی و متناسب با قطع و ساختار کتاب طی شود، می‌تواند خوانندگان را به خرید کتاب ترغیب کند.

انواع روش‌های صحافی رمان شامل صحافی دوخت، صحافی چسب و … است که با توجه به قطع کتاب، نوع جلد، سطح بودجه و … تعیین می‌شود.

اخذ مجوز پخش رمان (مجوز اعلام وصول)

در نهایت لازم است بین دو تا ده نسخه از کتاب به وزارت ارشاد ارسال شود. (تعداد نمونه کتاب ارسالی بر اساس تیراژ کتاب مشخص می‌شود.)

به این ترتیب کارشناسان می‌توانند نمونه چاپ شده را با نمونه اولیه‌ که دارای مجوز است، تطبیق دهند. در صورت نبود مغایرت، مجوز اعلام وصول صادر می‌شود. سپس می‌توان نسبت به پخش کتاب در مراکز فرهنگی و کتابفروشی‌ها اقدام کرد.

بیشتر بخوانید: چاپ کتاب بدون مجوز

روش‌های چاپ رمان

کتاب‌ها با دستگاه‌ها و روش‌های متفاوتی چاپ می‌شوند. در این بخش به بررسی انواع روش‌های چاپ رمان پرداختیم.

چاپ رمان با روش افست

چاپ افست یکی از کاربردی‌ترین و باکیفیت‌ترین انواع چاپ است و در چاپ کتاب، چاپ سررسید، چاپ مجله، چاپ کاتالوگ و انواع بروشور کاربرد دارد.

معمولا ناشرانی که به کیفیت بالا اهمیت می‌دهند از این نوع چاپ استفاده می‌کنند. هرچند در نگاه اول هزینه چاپ به روش افست ممکن است کمی بیشتر به نظر برسد؛ با این وجود به دلیل توانایی دستگاه‌های افست در چاپ تیراژ بالا، هزینه نهایی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند.

از دیگر ویژگی‌های این نوع چاپ می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• امکان چاپ روی هر نوع کاغذ یا گرماژ با ابعاد و سایز‌های متفاوت
• وضوح و کیفیت بالای تصاویر و شفافیت رنگ‌
• امکان چاپ چند رنگ و در نتیجه توانایی چاپ جلد کتاب با طراحی و رنگ چشم‌نواز

در کنار تمام این موارد، چاپ افست معایبی نیز دارد، مانند:

• عدم امکان اصلاح طرح بعد از شروع فرآیند
• طولانی بودن پروسه چاپ به دلیل نیاز به طراحی پلیت‌

چاپ رمان به صورت دیجیتال

اگر ناشری قصد داشته باشد کتاب‌ها را با تیراژ پایین و در زمان کوتاه چاپ کند، می‌تواند به سراغ چاپ دیجیتال برود.

انواع چاپ دیجیتال شامل: روش چاپ دیجیتال نوری، حرارتی، تصعید رنگ، روش چاپ مارکر لیزری، جوهر افشان و الکتروفتوگرافی است.

در طول فرآیند چاپ به شکل دیجیتال امکان اصلاح متن در مراحل مختلف چاپ وجود دارد.

همچنین قیمت تمام شده چاپ به صورت دیجیتال در تیراژ مساوی، نسبت به چاپ افست کمتر است.

چاپ رمان با روش ریسوگرافی

ریسوگرافی نوعی چاپ است که با دستگاه ریسوگراف انجام می‌شود. تفاوت این روش با چاپ دیجیتال، امکان چاپ با تعداد بالاست. بنابراین اگر ناشر، نیاز به چاپ در تعداد زیاد در زمان کوتاه و صرفه‌جویی در هزینه‌ها داشته باشد؛ می‌تواند از این روش استفاده ‌کند.

انواع کاتالوگ، بروشور و کتاب تک برگ را می‌توان به روش ریسوگرافی چاپ کرد. نکته‌ای که نباید از یاد برد، کیفیت پایین‌تر این نوع نسبت به چاپ افست است.

ویژگی‌های دیگر چاپ با روش ریسوگرافی:

• به دلیل شکل گرفتن سایه روی بخش پشتی کاغذ، این روش فقط در چاپ تک برگ کاربرد دارد.
• در چاپ ریسوگرافی فقط از سه رنگ قرمز، مشکی و سرمه‌ای استفاده می‌شود.
• سایز و گرماژ کاغذ مورد استفاده در این نوع چاپ ممکن است با توجه به نوع دستگاه دارای محدودیت‌هایی باشد.

بیشتر بخوانید: چاپ کتاب در انتشارات خارجی

جمع‌بندی؛ چگونه رمان چاپ کنیم؟

در این مقاله به بررسی مراحل چاپ کتاب رمان پرداختیم. مسیری که می‌تواند به ما در چاپ رمان کمک کند. اما یادتان باشد تمام این بخش‌ها همان نور انتهای جاده است.

قدم اول برای ورود به این وادی، پیدا کردن همان کلمه شروع و روشن کردن جرقه و ذوق نوشتن و قصه‌گویی است، پس اولین قدم را محکم بردارید و به کلمه‌ها و قصه‌ها جانی دوباره بدهید.